اباتمنت چیست؟

اباتمنت یکی از بخش‌های کلیدی ایمپلنت دندان است که بین فیکسچر و تاج دندان قرار می‌گیرد و نقش رابط را ایفا می‌کند. انتخاب نوع مناسب اباتمنت بر اساس جنس، روش اتصال و نوع ساخت، تأثیر مستقیمی بر موفقیت کاشت ایمپلنت دارد. این قطعه می‌تواند به‌صورت پیچ‌شونده یا چسبی نصب شود و از نظر جنس، معمولاً از تیتانیوم یا زیرکونیوم ساخته می‌شود. عوارض احتمالی اباتمنت شامل خونریزی جزئی، کبودی لثه، تورم و گاهی مشکلات جویدن در صورت نصب نادرست است. در برخی شرایط که امکان کاشت عمودی ایمپلنت وجود ندارد، از اباتمنت زاویه‌دار استفاده می‌شود که با طراحی خاص خود، نیاز به جراحی‌های پیچیده‌تر مانند پیوند استخوان را کاهش می‌دهد. هزینه اباتمنت معمولاً در قیمت کلی ایمپلنت محاسبه می‌شود و انتخاب نوع مناسب آن بر عهده دندانپزشک است.

معرفی اباتمنت ایمپلنت

اجزای ایمپلنت دندان چیست؟ همان‌طور که در تصویر زیر مشخص است اجزای ایمپلنت دندان از 3 بخش اصلی فیکسچر ایمپلنت، اباتمنت و تاج دندان تشکیل می‌شود، اباتمنت نقش پل ارتباطی بین فیکسچر و تاج دندان را ایفا می‌کند یعنی پس از اتمام دوره پیوند استخوان برای ایمپلنت و فیکسچر اباتمنت روی آن کار گذاشته می‌شود و سپس تاج دندان نیز روی اباتمنت سوار می‌شود.

کاربردهای اباتمنت ایمپلنت

1. ایجاد حلقه اتصال قوی بین ایمپلنت و تاج
2. افزایش عمر ایمپلنت دندان
3. تثبیت جایگاه ایمپلنت
4. ایجاد تکیه گاه قوی برای پروتز
5. ایجاد انتقالی یکنواخت از ایمپلنت به تاج
6. محافظت از لثه‌ها

عوارض اباتمنت ایمپلنت

1. خونریزی جزئی در صورت نصب غلط
2. کبودی خفیف و موقت لثه
3. تورم و قرمزی خفیف بافت لثه
4. احساس درد موقت در ناحیه فک
5. تحرک یا افتادگی در صورت کاشت غلط ریشه
6. مشکلات جویدن در صورت نصب اباتمنت با سایز غلط

اباتمنت چگونه نصب می‌شود؟

اباتمنت ایمپلنت به دو روش (یک مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای) نصب می‌شود اینکه کدام روش نصب اباتمنت برای بیمار بهتر است بعد از معاینه دقیق بافت لثه و وضعیت تراکم استخوان فک توسط بهترین متخصص ایمپلنت دندان در تهران و شهرستان ها تعیین می‌شود.

مراحل نصب یک مرحله‌ای اباتمنت

1. انجام معاینات و عکس‌برداری‌های لازم
2. ایجاد آمادگی‌ قبل جراحی برای بیمار
3. تزریق داروی بی‌حسی
4. برش لثه
5. کاشت پیچ ایمپلنت داخل استخوان فک
6. کاشت بالافاصله اباتمنت روی پیچ ایمپلنت
7. قرار دادن تاج موقت دندان روی اباتمنت

مراحل نصب دو مرحله‌ای اباتمنت

1. انجام اقدامات ضروری برای آمادگی قبل جراحی
2. تزریق بی‌حسی موضعی به ناحیه استخوان فک و لثه
3. برش لثه برای کاشت ایمپلنت
4. کاشت ایمپلنت و قرار دادن پوشش نازک روی پایه
5. بخیه زدن لثه
6. انتظار حدود 4 الی 6 ماه برای جوش خوردن استخوان
7. نصب اباتمنت بعد از ترمیم استخوان

انواع اباتمنت از نظر نحوه اتصال

پس از گذشت مدت زمان لازم برای جوش خوردن کامل استخوان فک و اباتمنت، زمان نصب اباتمنت روی پایه ایمپلنت فرا می‌رسد، برای اتصال اباتمنت روی پیچ ایمپلنت از 2 روش چسباندن یا پیچ کردن اباتمنت استفاده می‌کنند.

1. اباتمنت پیچ شونده

در این روش با استفاده از قرار دادن پیچ‌های مخصوص ایمپلنت داخل سوراخ‌های ظریفی که داخل پروتز‌های ایمپلنت قرار دارد، اباتمنت به راحتی به پیچ متصل می‌شود و در نهایت بعد از اتصال کامل اباتمنت و روکش، داخل حفره خالی ایجاد شده با استفاده از یک ماده طبیعی شیمیایی دارای خاصیت چسبندگی قوی به نام رزین پر‌ می‌شود.

مزایای اباتمنت پیچ شونده

1. قیمت مناسب و مقرون به صرفه
2. امکان نصب راحت در تمامی بخش های دهان
3. دوام و ماندگاری فوق العاده بالا
4. کاهش احتمال بروز عفونت ایمپلنت
5. فاقد عوارض خطرناک برای سلامتی دهان و دندان
6. امکان ترمیم آسان

معایب اباتمنت پیچ شونده

1. کاهش زیبایی ظاهری ایمپلنت
2. افزایش ریسک شل شدن پیچ های ایمپلنت
3. عدم دسترسی راحت به ناحیه عقب دهان
4. خطر بلعیده شدن در صورت نصب در عقب دهان
5. نیاز به استفاده از مواد ترمیم کننده اکلوزال
6. افزایش ریسک بروز حساسیت و آلرژی

2. اباتمنت چسب شونده

در این روش به علت کاملا مسطح بودن سطح اباتمنت از چسب‌های مخصوص دندان برای چسباندن اباتمنت به روکش استفاده می‌شود، روش اتصال اباتمنت به کمک چسب نصبت به روش‌های پیچ شونده از نظر ظاهری زیبایی بیشتری دارند.

مزایای اباتمنت چسب شونده

1. افزایش زیبایی طبیعی ایمپلنت
2. نصب آسان
3. قیمت مناسب و مقرون به صرفه
4. عوارض خیلی
5. عدم ایجاد حساسیت

معایب اباتمنت چسب‌‌شونده

1. آسیب بافت نرم لثه در صورت تخصص دندانپزشک
2. آسیب استخوان فک در صورت کارگذاری اشتباه
3. افزایش ریسک احتمال رشد پلاک و جرم
4. افزایش ریسک شکستن ایمپلنت
5. احتمال بروز مشکلاتی مثل پوسیدگی دندان یا عفونت لثه
6. امکان تحلیل استخوان های مجاور

انواع اباتمنت از نظر روش ساخت

اباتمنت‌ها از نظر شیوه ساخت به دو مدل سفارشی و پیش ساخته تقسیم می‌شوند، اباتمت‌‌های پیش ساخته ارزان هستند و کاربرد محدودی دارند اما اباتمنت‌های سفارشی قیمت گران‌تری داشته اما کاربردها و مزایای فراوانی برای انجام ایمپلنت دندان دارند.

1. اباتمنت سفارشی

اباتمنت‌ سفارشی همان‌طور که از اسمش پیداست به صورت ویژه برای بیمار بعد از قالب گیری توسط  دندانپزشک، با قالب فیکسچر لولو و استفاده از ایمپرشن کوپینگ توسط متخصص پروتزهای دندانی در آزمایشگاه ساخته می‌شود.

ویژگی‌های اباتمنت سفارشی

1. قیمت بالا
2. زیبایی فوق العاده
3. راحتی عالی
4. نصب آسان
5. قابل استفاده برای شرایط خاص
6. نیاز به زمان بیشتر برای آماده‌سازی

2. اباتمنت پیش‌ساخته

اباتمنت‌های پیش‌ساخت یا استوک نسبت به اباتمت‌های سفارشی ارزان‌تر هستند و در زمان کوتاه‌تری ساخته می‌شوند، این مدل اباتمنت به کمک قالب‌های فیکسچر لول تولید می‌شوند و بیشتر برای بیمارانی کاربرد دارند که مشکلات استخوانی و شرایط خاصی نداشته و امکان استفاده از پروتز‌های عادی و استاندارد برای آن‌ها ممکن است.

ویژگی‌های اباتمنت پیش‌ساخته

1. قیمت ارزان
2. آماده سازی سریع
3. استفاده گسترده
4. کاربردهای محدودی درمانی
5. دسترسی خرید آسان در ایران
6. عدم محدودیت استفاده برای بیماران خاص

انواع اباتمنت ایمپلنت از نظر جنس

امروزه متخصصان تولید تجهیزات ایمپلنت دندانی، انواع اباتمنت را دندان را با استفاده از متریال‌های مختلفتی مثل تیتانیوم، زیرکونیوم، طلا، فولاد و ….. تولید می‌کنند، هر کدام از این آلیاژها دارای مزایا معایب مشترک و متفاوتی هستند که دندانپزشک بر اساس نیاز بیمار، بهترین جنس اباتمنت را برای کارگذاشتن روی فیکسچر  ایمپلنت دندان انتخاب می‌کند.

1. اباتمنت‌‌های تیتانیومی

تیتانیوم یکی از محبوب‌ترین آلیاژ‌ها برای تولید اباتمنت ایمپلنت‌های دندانی به شمار می‌رود که از خاصیت‌های ویژه‌ای مثل قدرت سازگاری فوق العاده بالا با انواع پروتز برخوردار است و امروزه به صورت گسترده در حیطه‌های مختلف دندانپزشکی مخصوصا اباتمنت ایمپلنت از آن استفاده می‌شود.

مزایای اباتمنت تیتانیومی

1. عدم ایجاد آلرژی و حاسییت
2. زیست سازگار بودن
3. افزایش سیستم ایمنی بدن
4. کاربردهای گسترده
5. توانایی جوش خوردن سریح
6. سبک بودن
7. استحکام بالا
8. رسانش حرارت پایین
9. درصد موفقیت بیشتر از 99%
10. عدم ایجاد عوارض برای سلامتی

2. اباتمنت‌های زیرکونیومی

بعد از اباتمنت‌های تیتانیومی، اباتمنت‌های زیرکونیومی محبوبیت و کاربرد بسیار گسترده‌ای در ایمپلنت دندان دارند، اباتمنت‌های تیتانیومی در مقایسه با اباتمنت‌های تیتانیومی از زیبایی ظاهری بیشتری برخوردار هستند و با استفاده از این آلیاژ در تولید اباتمنت دیگر خبری از نمایان شده سایز فلزی اباتمنت زیر روکش اباتمنت نخواهد بود.

مزایای اباتمنت زیرکونیمی

1. زیبایی منحصر به فرد
2. جلوگیری از نمایان شدن ایمپلنت در صورتی نازکی لثه
3. مقاومت بالا در برابر ضربه
4. قدرت تحمل فشار زیاد
5. انعطاف پذیری عالی
6. نارسا بودن
7. کاهش ریسک احتمال رشد باکتری ها
8. عدم ایجاد آلرژی
9. مقاومت خمشی
10. مقاومت در برابر واکنش‌های شیمایی

سایر آلیاژ‌ها

در گذشته متخصصان ساخت پروتز‌های دندانی بیشتر از سایر آلیاژ‌ها مثل طلا و فولاد ضد رنگ نیز برای ساخت اباتمنت‌ استفاده می‌ کردند اما با گذشت زمان و رشد دانش دندانپزشکی و  علم ساخت تجهیزات دندانپزشکی استفاده از این دسته از آلیاژ‌ها کمرنگ شد و متخصصان بیشتر از تیتانیوم یا زیرکونیم برای تولید اباتمنت استفاده کردند.

معایب اباتمانت‌های جنس طلا و فولادی

1. قیمت گران و بالا
2. کاهش زیبایی ایمپلنت
3. کاشت سخت و زمانبر
4. سنگینی وزن
5. افزایش ریسک آلرژی
6. عدم سازگاری کامل با بافت لثه
7. انعطاف پایین
8. رسانایی حرارت بالا
9. افزایش احتمال عفونت ایمپلنت
10. جلوگیری از تسریع جوش خوردن استخوان فک

اباتمنت زاویه‌دار چیست؟

افزون بر تمامی مدل‌‌های اباتمنت که در این مقاله بررسی شد، یک مدل طراحی ساخت دیگر اباتمنت نیز وجود دارد که در هیچ‌کدام از دسته بندی‌های مد‌ل‌های مختلف اباتمنت جای نمی‌گیرد و این روز‌ها کاربرد گسترده‌ای در درمان ایمپلنت داشته که به اباتمنت زاویه دار شهرت دارد.

در زمان‌هایی که امکان کاشت ایمپلنت به صورت عادی وجود ندارد و استفاده از راه‌حل‌های دیگر مثل پیوند استخوان، سینوس لیفت و …. نیز ممکن نیست می‌توان از اباتمنت زاویه دار برای مهیا ساختن شرایط کاشت ایمپلنت استفاده کرد، اباتمنت‌های زاویه دار از نظر استحکام و زیبایی کاملا مثل سایر اباتمنت‌های معمولی هستند و می‌توانید با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنید.

کاربردهای اباتمنت زاویه‌دار

1. بیماران دارای محدودیت برای انجام پیوند استخوان فک
2. ممکن نبودن کاشت ایمپلنت به صورت عمودی
3. محدودیت محدودیت استفاده از ایمپلنت با زاویه زیاد
4. محدودیت تحمل فشار به اباتمنت و استخوان فک
5. استخوان فک ناسازگار استخوان فک با اباتمنت‌های معمولی

اباتمنت از 3 بخش اصلی شامل (قسمت متصل به پروتز، قسمت متصل به روکش و قسمت متصل به فیکسچر) تشکیل شده است، دندانپزشک امکان اصلاح ساختار و دستکاری بخشی از اباتمنت که به روکش و پروتز متصل است را دارد اما در محل اتصال اباتمنت و فیکسچر که هگز نام دارد امکان اعمال هیچ تغییری وجود ندارد ساختار اباتمنت‌های زاویه دار دقیقا در همین بخش دارای تفاوت با سایر اباتمنت‌های معمولی از نظر میزان زاویه است.

مزایای اباتمنت زاویه دار

1. عدم نیاز به پیوند استخوان
2. مقاومت بسیار بالا در برابر شکستن
3. امکان پیش‌بینی دقیق نتیجه درمان توسط دندانپزشک
4. ایجاد نتایج بالینی عالی در مدت کوتاه
5. امکان تسهیل فرایند درمان ایمپلنت
6. کاهش هزینه‌های سنگین ایمپلنت دندان
7. عدم نیاز به عمل‌های تهاجم
8. توزیع فشار مناسب روی ایمپلنت

معایب اباتمنت زاویه دار

1. حساسیت بالای فرایند نصب اباتمنت زاویه دار
2. نیاز به تخصص بالای دندانپزشک برای نصب صحیح
3. احتمال ایجاد مشکل در صورت تایین غلط زاویه اباتمنت
4. الزام نیاز به طرح سه بعدی در مراحل اولیه درمان
5. زمان زیادی از ابداع آن نگذشته و تحقیقات زیادی روی آن انجام نشده

مطابق نظر سایت infodentis:

Implant abutments are artificial devices that are connected to the dental implants after the healing process is over. The abutments are used to attach a crown, bridge, or removable denture to the implant fixtures. Prefabricated or stock abutments are manufactured in a range of sizes and shapes and are usually delivered by manufacturing companies along with the implants. From the various range of abutments, the ones that best fit the clinical case are selected.

اباتمنت ایمپلنت دستگاه های مصنوعی هستند که پس از پایان روند بهبودی به ایمپلنت های دندانی متصل می شوند. اباتمنت ها برای چسباندن تاج، بریج یا پروتز متحرک به فیکسچر ایمپلنت استفاده می شوند. اباتمنت‌های پیش‌ساخته یا استوک در طیف وسیعی از اندازه‌ها و شکل‌ها تولید می‌شوند و معمولاً توسط شرکت‌های تولیدکننده همراه با ایمپلنت‌ها ارائه می‌شوند. از میان طیف مختلف اباتمنت ها، آنهایی که به بهترین وجه مناسب با مورد بالینی هستند انتخاب می شوند.

قیمت اباتمنت

اگر قصد کاشت ایمپلنت دارید توجه کنید که قرار نیست هزینه اباتمنت را جدا از هزینه‌های درمان ایمپلنت دندان‌تان حساب کنید چون هزینه نهایی ایمپلنت دندان با در نظر گرفتن کیفیت و برند پایه ایمپلنت، هزینه‌های جانبی، جنس و مدل اباتمنت از نظر نحوه نصب یا روند تولید و …. به صورت جمعی محاسبه می‌شود، اما اگر دوست دارید که با قیمت جزئی مدل‌های مختل اباتمنت آشنا شوید می‌توانید از جدول زیر کمک بگیرید.

سخن پایانی

اباتمنت یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های ساختار ایمپلنت محسوب می‌شود که نقش مهمی در موفقیت‌آمیز بودن فرایند ایمپلنت دندان دارد، اباتمنت روی فیکسچر کارگذاشته می‌شود تا شرایط بهتری برای محافظت از فیکسچر و بستر مناسبی برای قرار دادن تاج دندان فراهم شود.

سوالات متداول

• فرق هیلینگ و اباتمنت چیست؟

هیلینگ ایمپلنت دندان یک قطعه فلزی کروی شکل کوچک است که یک سمت آن به شکل پیچ است و روی فیکسر نصب می‌شود تا بافت لثه در اطراف آن به خوبی ترمیم شود و فضای لازم برای نصب اباتمنت روی فیکسچر مهیا شود، در حقیقت هیلینگ اباتمنت، کاربرد همان اباتمنت را به صورت موقت دارد و بعد از گذشت زمان کوتاهی بر اساس نظر دندانپزشک، برداشته شده و اباتمنت جایگزین آن می‌شود.

• کاربردهای اباتمنت ایمپلنت چیست؟

اباتمنت، یکی از کلیدی‌ترین قطعات ساختار ایمپلنت محسوب می‌شود که انتخاب درست و نصب اصولی آن در موفقیت‌آمیز بودن نتیجه ایمپلنت اهمیت فراوانی دارد، از مهم‌ترین کاربردهای اباتمنت ایمپلنت می‌توان به شکل‌گیری حلق اتصال قوی بین ایمپلنت و تاج، افزایش عمر ایمپلنت، تثبیت جایگاه ایمپلنت، ایجاد جایگاه قوی و امن برای پروتز، محافظت از لثه‌ها در برابر آسیب و ….. اشاره کرد.

• بین اباتمنت اباتمنت زیرکونیومی و اباتمنت تیتانیومی کدام بهتر است؟

اباتمنت‌های تیتانیومی و زیرکونیومی هر دو دارای مزایا و معایب خاصی هستند و دندانپزشک بعد از معاینه دقیق بافت لثه و تراکم استخوان فک و نیازسنجی دقیق از ساختار بافت دهان و دندان بیمار بین اباتمنت زیرکونیومی و اباتمنت تیتاتیومی بهترین جنس سازگار با وضعیت استخوان فک و لثه بیمار را انتخاب می‌کند، یعنی نمی‌توان گفت که اباتمنت تیتانیومی بهتر است یا اباتمنت زیر کونیومی چون این موضوع کاملا بستگی به شرایط بیمار و نظر دندانپزشک دارد و اباتمنت مناسب برای هر بیماری متفاوت است.