آموزش صحیح نخ دندان کشیدن با ویدیو، از انواع نخ تا فواید

حفظ بهداشت دهان و دندان تنها به مسواک‌زدن خلاصه نمی‌شود. یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و التهاب لثه، استفاده از نخ دندان است. نخ دندان قادر است ذرات غذایی و پلاک‌هایی را که بین دندان‌ها قرار دارند و با مسواک تمیز نمی‌شوند، ازبین ببرد. در این مقاله به اهمیت نخ دندان کشیدن و تأثیر آن بر سلامت دهان و دندان می‌پردازیم و نحوه استفاد صحیح از نخ دندان را توضیح می‌دهیم.

نحوه صحیح استفاده از نخ دندان

استفاده از نخ دندان به روش صحیح بسیار مهم است. مراحل زیر به شما کمک می‌کند تا به‌درستی از نخ دندان استفاده کنید:

1. از نخ دندان کافی استفاده کنید: حدود ۴۵ سانتی‌متر از نخ دندان را بردارید. این مقدار به شما اجازه می‌دهد که برای هر دندان از بخش تمیز نخ استفاده کنید.
2. بستن نخ به انگشتان: دو انتهای نخ را دور انگشتان میانی خود بپیچید، طوری‌که تنها حدود ۲ تا ۳ سانتی‌متر از نخ بین انگشتان شما باقی بماند.
3. قراردادن نخ بین دندان‌ها: نخ دندان را محکم بین انگشتان شست و اشاره خود بگیرید. آن را به‌آرامی با حرکت عقب و جلو بین دندان‌های خود هدایت کنید.
4. نخ دندان را خم کنید: وقتی نخ به خط لثه رسید، آن را به‌شکل حرف C دور یکی از دندان‌ها خم کنید. به‌آرامی آن را به فضای بین لثه و دندان هدایت کنید.
5. هر دو طرف دندان را تمیز کنید: نخ دندان را به‌آرامی روی هر دو طرف هر دندان بکشید. این حرکت باعث می‌شود پلاک‌ها از سطح دندان جدا شوند. مراقب باشید نخ دندان را به‌طور ناگهانی وارد لثه‌ها نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تحریک لثه شود.
6. تکرار در بین همه دندان‌ها: از بخش تمیز نخ دندان برای هر دندان استفاده کنید و این روند را برای تمام دندان‌های خود، از جمله دندان‌های عقب، تکرار کنید.

نخ دندان و مسواک: کدام برای سلامت دهان مهم‌تر است؟

هر دو، نخ دندان کشیدن و مسواک‌زدن نقش حیاتی در بهداشت دهان و دندان دارند و مکمل یکدیگر هستند. مسواک به حذف پلاک‌ها از سطح دندان‌ها کمک می‌کند؛ اما قادر نیست به نواحی بین دندان‌ها دسترسی پیدا کند. نخ دندان این بخش‌ها را تمیز می‌کند. بنابراین برای داشتن یک روتین کامل بهداشتی باید از هر دو استفاده کنید. بدون نخ دندان، تنها نیمی ‌از دهان شما به‌طور کامل تمیز می‌شود.

بهترین زمان برای نخ دندان کشیدن

انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) توصیه می‌کند که:

The ADA recommends brushing twice a day and cleaning between teeth with floss (or another interdental cleaner) once a day. Some people prefer to floss in the evening before bedtime so that the mouth is clean while sleeping. Others prefer to floss after their midday meal.

ADA توصیه می کند دو بار در روز مسواک بزنید و بین دندان ها را با نخ دندان (یا یک پاک کننده بین دندانی دیگر) یک بار در روز تمیز کنید. برخی از افراد ترجیح می دهند عصرها قبل از خواب از نخ دندان استفاده کنند تا دهان هنگام خواب تمیز شود. برخی دیگر ترجیح می دهند بعد از وعده غذایی ظهر خود از نخ دندان استفاده کنند.

انواع نخ دندان

نخ دندان استاندارد معمولاً در دو نوع موجود است: موم‌دار و بدون موم. انتخاب بین این دو اغلب به ترجیح شخصی بستگی دارد؛ به‌خصوص از آنجایی که انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) می‌گوید که تفاوتی در اثربخشی این دو نوع وجود ندارد.

اگر دندان‌های شما به هم نزدیک‌ هستند، پوشش مومی‌ ممکن است ورود به این فضاهای تنگ را آسان‌تر کند. نخ دندان به شکل نوار هم موجود است که پهن‌تر و صاف است و برای افرادی که بین دندان‌هایشان فاصله دارند، گزینه خوبی است.

اگر استفاده از نخ دندان سنتی برای شما دشوار است، می‌توانید برخی جایگزین‌های نخ دندان را امتحان کنید، مانند:

• آب‌پاش‌های دندان (water flossers)؛
• هواپاش‌های دندان (air flossers)؛
• مسواک‌های بین دندانی (interdental brushes).

این ابزارها به شما امکان می‌دهند از آب، هوا یا برس‌های کوچکی که شبیه به برس ریمل هستند، برای تمیزکردن کناره‌ها و بین دندان‌هایتان استفاده کنید. طبق گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا، همه این‌ها ابزارهای قابل‌قبولی برای حذف غذا و آلودگی از دندان‌های شما هستند.

شاید برای شما جالب باشد که بدانید تاریخچه‌ نخ دندان به دوران ماقبل تاریخ برمی‌گردد؛ زمانی‌که انسان‌های اولیه از موادی مانند موی اسب یا شاخه‌های نازک برای تمیزکردن بین دندان‌های خود استفاده می‌کردند. بااین‌حال، نخ دندان مدرن در سال ۱۸۱۵ توسط لوی اسپیر پارملی (Levi Spear Parmly)، یک دندان‌پزشک نیواورلئانی، اختراع شد. او توصیه کرد که از نخ ابریشمی برای از بین‌بردن ذرات غذایی و پلاک بین دندان‌ها استفاده شود.

تا اواخر قرن نوزدهم، نخ دندان به‌صورت انبوه تولید می‌شد و در ابتدا از ابریشم ساخته می‌شد. در طول جنگ جهانی دوم، ابریشم کمیاب شد و این مسئله منجر به توسعه نخ نایلونی شد که مقاوم‌تر و مؤثرتر بود.

همان‌طور که گفته شد، امروزه نخ دندان در اشکال و مواد مختلفی تولید می‌شود که بازتابی از پیشرفت‌های مراقبت‌های دندانی و درک فزاینده از اهمیت بهداشت دهان است.

نخ دندان برای کودکان

استفاده از نخ دندان برای کودکان به اندازه بزرگسالان اهمیت دارد. اما کودکان معمولاً نیاز به کمک والدین دارند تا به‌درستی از نخ دندان استفاده کنند. والدین باید از زمانی که اولین دندان‌های کودک ظاهر می‌شوند، به‌آرامی ‌او را به استفاده از نخ دندان تشویق کنند. نخ دندان‌های مخصوص کودکان که رنگ‌های جذاب و طعم‌های خوشمزه‌ای دارند، می‌توانند به ترغیب کودکان به استفاده از نخ دندان کمک کنند.

فواید استفاده از نخ دندان

استفاده از نخ دندان یکی از روش‌های اساسی برای حفظ سلامت دندان است. نخ دندان وقتی در کنار مسواک‌زدن استفاده می‌شود، نقش مهمی ‌در بهداشت دهان ایفا می‌کند. در ادامه با مزایای نخ دندان آشنا خواهید شد.

پلاک بین دندان‌ها را تمیز می‌کند

نخ دندان به‌طور مؤثری پلاک و ذرات غذا بین دندان‌ها را تمیز می‌کند. مسواک‌ معمولاً نمی‌تواند به این نواحی باریک بین دندان‌ها برسد؛ بنابراین استفاده از نخ دندان باکتری‌ها و پلاک را از این مناطق پاک می‌کند و به جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه کمک می‌کند.

وقتی باکتری‌های موجود در دهان شما با غذاها و نوشیدنی‌های نشاسته‌ای یا قندی مخلوط می‌شوند، پلاک روی و اطراف دندان‌های شما تشکیل می‌شود. این باکتری‌ها اسیدهایی آزاد می‌کنند که کربوهیدرات‌ها را تجزیه می‌کنند. اگر دندان‌های خود را مسواک نزنید، باکتری‌ها، اسیدها و کربوهیدرات‌ها می‌توانند با هم مخلوط شوند و یک لایه پلاک روی و اطراف دندان‌ها و خط لثه شما تشکیل دهند.

باکتری‌های موجود در پلاک می‌توانند اسیدهایی آزاد کنند که به مینای دندان شما حمله می‌کنند. اگر این اسیدها با مسواک‌زدن و نخ دندان کشیدن ازبین نروند، می‌تواند با گذشت زمان منجر به ایجاد حفره‌ در دندان شما شود.

علاوه‌براین، تجمع پلاک می‌تواند سخت شود و به جرم تبدیل شود که در امتداد خط لثه جمع می‌شود. هنگامی‌که این امر اتفاق می‌افتد، طبق گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، خطر ابتلا به بیماری لثه افزایش پیدا می‌کند. نخ دندان کشیدن منظم می‌تواند به حذف ذرات غذا از اطراف دندان‌ها و همچنین پلاک تجمع‌یافته بین دندان‌ها کمک کند.

از سلامت لثه حمایت می‌کند

استفاده از نخ دندان از سلامت لثه حمایت می‌کند. استفاده منظم از نخ دندان منظم از التهاب لثه و بیماری لثه جلوگیری می‌کند.

ژینژیویت (Gingivitis) مرحله اولیه بیماری لثه است. یکی از اولین نشانه‌های ژینژیویت التهاب اطراف لثه‌ها است که ممکن است باعث شود لثه‌های شما هنگام مسواک‌زدن یا نخ دندان کشیدن خونریزی کنند.

اگر ژینژیویت درمان نشود، می‌تواند منجر به عفونت جدی‌تری به‌نام پریودنتیت (periodontitis) شود. این بیماری می‌تواند باعث شود لثه‌های شما عقب‌نشینی کنند یا از دندان‌های شما دور شوند. دندان‌های شما ممکن است حمایت استخوانی خود را از دست بدهند و شُل شوند. در صورت درمان‌نشدن، پریودنتیت می‌تواند باعث ایجاد پاسخ التهابی در سراسر بدن شود.

مسواک‌زدن دندان‌ها دو بار در روز و نخ دندان کشیدن یک بار در روز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری لثه کمک کند. تمیزکردن حرفه‌ای توسط دندانپزشک هر ۶ ماه یک‌بار هم می‌تواند به سالم نگه‌داشتن لثه‌های شما کمک کند. لثه‌های سالم به طول عمر دندان‌های شما و حفظ لبخندی زیبا و سالم کمک می‌کنند.

جامع ترین راهنمای انتخاب مسواک را هم میتوانید در این مقاله مطالعه کنید.

از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند

بوی بد دهان (هالیتوز) یک مشکل شایع است؛ اما نخ دندان کشیدن یکی از ابزارهایی است که می‌توانید برای دور نگه‌داشتن بوی بد دهان استفاده کنید.

ذرات غذایی که بین دندان‌های شما گیر کرده است، به‌آرامی‌ شروع به پوسیدگی می‌کند و اگر آن‌ها را خارج نکنید، می‌تواند باعث بوی بد دهان شود. استفاده از نخ دندان برای حذف این ذرات به ازبین‌بردن بوی بد دهان کمک می‌کند. استفاده منظم از نخ دندان برای داشتن نفسی تازه و دهانی تمیز ضروری است.

همچنین، اگر پلاک در اطراف یا بین دندان‌های شما ایجاد شود و شروع به فرسایش مینای دندان شما کند، می‌تواند باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود که به بوی بد دهان کمک می‌کند.

از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند

نخ دندان با حذف تجمع غذا و پلاک بین دندان‌ها به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند. پوسیدگی دندان می‌تواند منجر به حفره شود که باعث ایجاد یک سوراخ کوچک در سطح سخت دندان‌های شما به نام مینای دندان می‌شود. اگرچه این فرآیند زمان می‌برد، هرچه پلاک بیشتری روی مینای دندان‌هایتان داشته باشید، خطر ابتلا به پوسیدگی بیشتر است.

پوسیدگی دندان اغلب در مناطق بین دندانی شروع می‌شود؛ بنابراین نخ دندان کشیدن به جلوگیری از پوسیدگی در این نواحی کمک می‌کند. نخ دندان کشیدن بین دندان‌ها حداقل یک بار در روز می‌تواند به ازبین‌بردن ذرات پنهان غذا و تجمع پلاک و کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک کند.

بهداشت دهان را بهبود می‌دهد

نخ دندان بخش مهمی ‌‌از بهداشت کلی دهان است. تمیزکردن ذرات غذای گیرکرده بین دندان‌ها بعد از وعده‌های غذایی با نخ دندان کشیدن منظم، سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما را حفظ می‌کند و سطح باکتری‌ها را در دهان کاهش می‌دهد. به‌این‌ترتیب، به حفظ سلامت دندان کمک و از تشکیل پلاک جلوگیری می‌کند. نخ دندان کشیدن صحیح بخش ضروری یک روتین مراقبت دهانی مؤثر محسوب می‌شود.

ممکن است به سلامت قلب شما کمک کند

بهداشت دهان خوب نه‌تنها به دندان‌ها و لثه‌های شما کمک می‌کند، ممکن است سلامت قلب شما را هم حفظ کند. طبق یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۹، در شرکت‌کنندگانی که از استاندارد بالایی از بهداشت دهان و دندان پیروی می‌کردند، خطر ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی و نارسایی قلبی کاهش یافته بود.

بااین‌حال، انجمن قلب آمریکا می‌گوید ارتباط بین سلامت دهان و سلامت قلب ممکن است بیشتر به ارتباط بین سلامت دهان شما و سلامت کلی بدن شما مربوط باشد. به‌هرحال، نخ دندان کشیدن یک راه ساده و کم‌هزینه برای کمک به تقویت بهداشت دهان و دندان و همچنین سلامت کلی شما است.

پیروی از توصیه‌های دندانپزشک را تضمین می‌کند

دندانپزشکان اغلب بر اهمیت نخ دندان کشیدن برای حفظ سلامت دندان تأکید می‌کنند. استفاده منظم از نخ دندان به شما کمک می‌کند توصیه‌های دندانپزشک خود را دنبال کنید و سلامت دندان خود را حفظ کنید.

عادت نخ دندان کشیدن را ایجاد می‌کند

نخ دندان کشیدن به ایجاد یک عادت خوب بهداشت دهان کمک می‌کند. گنجاندن نخ دندان در روتین روزانه، مراقبت مداوم از دندان را تضمین می‌کند و به حفظ سلامت دندان شما کمک می‌کند.

سخن پایانی

استفاده از نخ دندان بخش مهمی ‌از روتین بهداشتی دهان و دندان است که نباید نادیده گرفته شود. با نخ دندان، نواحی بین دندان‌ها تمیز می‌شود و از بروز مشکلات جدی مانند پوسیدگی و بیماری‌های لثه جلوگیری می‌شود. انتخاب نوع مناسب نخ دندان و یادگیری روش صحیح استفاده از آن می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت دهان و دندان داشته باشد.

سوالات متداول

• آیا استفاده از نخ دندان واقعا ضروری است؟

بله! نخ دندان به شما کمک می‌کند پلاک‌ها و ذرات غذایی که مسواک قادر به رسیدن به آن‌ها نیست را از بین ببرید. بدون نخ دندان، نواحی بین دندان‌ها تمیز نمی‌شوند و این می‌تواند منجر به پوسیدگی و بیماری لثه شود. فکر کنید که نصف دهانتان هنوز تمیز نشده است!

• چه زمانی باید از نخ دندان استفاده کنیم؟

بهترین زمان برای نخ دندان کشیدن، قبل از مسواک زدن است. این کار به شما کمک می‌کند ذرات غذا و پلاک‌هایی که با نخ جدا می‌شوند، در مرحله بعد با مسواک زدوده شوند. البته اگر صبح‌ها وقت ندارید، قبل از خواب زمان ایده‌آلی است تا دهانتان برای استراحت شبانه آماده شود.

• اگر دندان‌هایم به هم نزدیک هستند، چه نوع نخ دندانی مناسب است؟

برای دندان‌های نزدیک به هم، نخ دندان موم‌دار یا نخ به‌شکل نوار انتخاب بهتری است. این نخ‌ها به‌راحتی به فضاهای باریک بین دندان‌ها وارد می‌شوند. اگر باز هم مشکل داشتید، می‌توانید از آب‌پاش دندان یا مسواک بین‌دندانی استفاده کنید. این ابزارها جایگزین‌های عالی برای نخ دندان سنتی هستند.