فرق اوردنچر با ایمپلنت

راهکارهای متعددی برای جبران بی‌دندانی ارائه داده است که در میان آن‌ها، اوردنچر (Overdenture) و ایمپلنت دندانی (Dental Implant) به‌عنوان دو گزینه پرکاربرد و مؤثر شناخته می‌شوند. هرچند هدف اصلی هر دو روش بازگرداندن عملکرد دهان و زیبایی ظاهری است، اما تفاوت‌های اساسی از نظر ساختار، ثبات، هزینه و راحتی استفاده بین آن‌ها وجود دارد. ایمپلنت‌ها راه‌حلی دائمی هستند که در آن پایه‌هایی تیتانیومی در استخوان فک جای‌گذاری شده و مانند ریشه دندان عمل می‌کنند؛ در حالی‌که اوردنچر یک نوع دست‌دندان کامل یا نیمه‌کامل است که روی چند ایمپلنت محدود یا ریشه‌های باقی‌مانده دندان سوار می‌شود و قابلیت جدا شدن دارد. تفاوت اصلی این دو روش در میزان ثبات، احساس طبیعی هنگام استفاده و نحوه مراقبت روزانه آن‌هاست. 

تفاوت‌های کلیدی اوردنچر با ایمپلنت چیست؟

شاید بتوان مهم‌ترین فرق اوردنچر با ایمپلنت را در میزان «ثبات و انعطاف‌پذیری» خلاصه کرد. اوردنچر، همان‌طور که از نام آن هم پیداست، یک پروتز دندان بزرگ‌تر است که روی چند پایه (ایمپلنت یا ریشه دندان) نصب می‌شود و عموماً قابلیت جداشدن توسط بیمار را دارد. ازسوی‌دیگر، ایمپلنت‌های تکی یا بریج‌ دندان ایمپلنتی عملاً جایگزین مستقیم هر دندان می‌شوند و برخلاف اوردنچر، دیگر نیازی به خارج‌کردن کل پروتز در طول شبانه‌روز وجود ندارد.

از جنبه هزینه نیز، زمانی که فرد به‌دنبال جایگزینی کل دندان‌های یک فک باشد، اوردنچر در مقایسه با ایمپلنت تکی برای تک‌تک دندان‌ها اقتصادی‌تر خواهد بود؛ زیرا در ایمپلنت تکی برای هر دندان نیاز به یک پایه مجزا است؛ اما در اوردنچر می‌توان با قرار‌دادن تعداد محدودتری ایمپلنت (مثلاً دو تا چهار عدد) یک دست کامل پروتز را در فک ثابت کرد.

از منظر راحتی جویدن و گفتار، هر دو روش در مقایسه با دست‌دندان سنتی عملکرد بسیار بهتری دارند. ایمپلنت‌های تکی، به‌دلیل شباهت زیاد به دندان طبیعی، بالاترین ثبات را عرضه می‌کنند و حس «داشتن دندان واقعی» در دهان را تداعی می‌کنند؛ اما اوردنچر هم اگر به‌صورت اصولی طراحی شود و در استخوان فک سالم قرار بگیرد، توانایی جویدن و صحبت‌کردن را تا حد قابل‌توجهی بهبود می‌بخشد.

مطابق نظر سایت matthewsfamilydentistry:

Dental implants are permanent replacements for individual missing teeth, consisting of a fixture placed in the jawbone that holds a crown. Overdentures, on the other hand, are removable dentures supported by implants, which snap onto the implants for a secure fit.

ایمپلنت‌های دندانی جایگزین‌های دائمی برای تک تک دندان‌های از دست رفته هستند که شامل یک فیکسچر قرار داده شده در استخوان فک است که یک تاج را نگه می‌دارد. از طرف دیگر، اوردنچرها، پروتزهای متحرکی هستند که توسط ایمپلنت ها پشتیبانی می شوند و برای یک جا افتادن ایمن روی ایمپلنت ها می چسبند.

چه زمانی اوردنچر پیشنهاد می‌شود؟

اوردنچر عموماً برای افرادی که همۀ دندان‌های یک فک خود را از دست داده‌اند یا در معرض ازدست‌دادن چندین دندان هستند، راهکاری کم‌هزینه‌تر و درعین‌حال کارآمد به‌شمار می‌آید. به‌خصوص اگر فرد فاقد بودجه کافی برای ایمپلنت‌های تکی یا از لحاظ پزشکی شرایط لازم برای کاشت تعداد زیاد ایمپلنت را نداشته باشد، اوردنچر می‌تواند رضایت‌بخش ظاهر شود.

همچنین افرادی که از انواع دندان مصنوعی معمولی خسته شده‌اند و از جابه‌جایی مداوم پروتز، استفاده از چسب‌های نگهدارنده و مشکلاتی نظیر زخم‌شدن لثه شکایت دارند، اغلب با اوردنچر راحت‌تر کنار می‌آیند. در برخی موارد، اگر بخشی از ریشه دندان‌های پیشین سالم باقی مانده باشد، می‌توان آن‌ها را حفظ کرد و از آن‌ها به‌عنوان تکیه‌گاه اوردنچر بهره برد. این کار به پایداری بیشتر پروتز کمک می‌کند و جلوی تحلیل استخوان فک را می‌گیرد.

چه زمانی ایمپلنت تکی یا بریج پیشنهاد می‌شود؟

اگر تنها یک یا دو دندان از دست رفته باشد و سایر دندان‌ها سالم باشند، بهترین گزینه معمولاً ایمپلنت تکی است. ایمپلنت از لحاظ عملکردی دقیقاً مشابه دندان طبیعی عمل می‌کند و تأثیر منفی روی دندان‌های مجاور ندارد. درحالی‌که برای ساخت بریج‌های سنتی، دندان‌های مجاور باید تراش بخورند تا به‌عنوان پایه نگه‌دارنده روکش وسطی عمل کنند؛ اما در ایمپلنت تکی، فقط همان ناحیه بی‌دندان تحت جراحی قرار می‌گیرد.

همچنین در مواردی که بیمار مایل به حفظ هرچه بیشتر حس طبیعی دندان‌ها و ساختار دهان است و از عهده هزینه‌های بالاتر برمی‌آید، ایمپلنت‌ تکی گزینه‌ای بی‌نظیر است. ضمن اینکه برخی افراد تمایلی به پروتزهای خارج‌شونده ندارند و ترجیح می‌دهند همه‌چیز در دهانشان حالت ثابت و دائمی داشته باشد.

مفهوم اوردنچر و ایمپلنت

فرق اوردنچر با ایمپلنت چیست؟ اوردنچر در واقع نوعی پروتز دندانی است که برای جایگزینی تعدادی یا حتی کل دندان‌های فک بالا یا پایین طراحی می‌شود. این پروتزها می‌توانند روی چند ایمپلنت محدود یا حتی روی ریشه دندان‌های باقیمانده قرار بگیرند تا استحکام و پایداری بیشتری نسبت به دندان مصنوعی سنتی داشته باشند. ازسوی‌دیگر، ایمپلنت دندان راهکاری است که در آن از یک پایه (پیچ تیتانیومی یا آلیاژی خاص) در استخوان فک برای جایگزینی ریشه ازدست‌رفته استفاده می‌شود. سپس روی این پایه، یک تاج سرامیکی یا روکش مشابه دندان طبیعی قرار می‌گیرد.

اصلی‌ترین فرق اوردنچر با ایمپلنت در میزان ثابت بودن، شکل نهایی و کارکرد این دو روش است. ایمپلنت‌های تکی، جایگزین مستقیمی برای دندان از دست‌رفته محسوب می‌شوند و ظاهری مشابه یک دندان واقعی داشته و نیاز به مراقبت روزانه‌ای درست همانند دندان طبیعی دارند. در مقابل، اوردنچرها اغلب به‌صورت دست‌دندانِ یکپارچه (یا نیمه‌یکپارچه) روی پایه‌هایی محدود محکم می‌شوند؛ این پایه‌ها می‌توانند ایمپلنت یا حتی دندان باقی‌مانده باشند؛ درنتیجه، یک دست‌ دندان کامل یا بخشی از آن، روی فک قرار می‌گیرد و نسبت به دندان مصنوعی سنتی، لق‌شدگی و جابه‌جایی کمتری دارد.

ازآنجاکه هردو روش اوردنچر و ایمپلنت نیازمند استخوان باکیفیت برای کاشت پایه هستند، افرادی که مدت طولانی بدون دندان بوده‌اند و دچار تحلیل استخوان در فک شده‌اند، ممکن است ابتدا نیازمند پیوند استخوان برای ایمپلنت یا روش‌های دیگر تقویت استخوان باشند. درغیراین‌صورت، استحکام لازم برای کاشت ایمپلنت فراهم نخواهد شد. به‌همین‌دلیل، توصیه می‌شود بلافاصله پس‌از کشیدن دندان یا ازدست‌دادن آن با یک متخصص دندانپزشکی مشورت شود تا پیش‌از تحلیل شدید استخوان، تمهیدات لازم صورت بگیرد.

کلینیک دندانپزشکی دکتر وزیری با برخورداری از تجهیزات مدرن و تجربه فراوان در حوزه ایمپلنت و پروتزهای دندانی، می‌تواند بهترین مشاوره و خدمات را متناسب با شرایط فک و دندان‌های شما ارائه بدهد.

اوردنچر ترکیبی از ثبات و انعطاف

اوردنچر را می‌توان راهکاری دانست که تا حدی، میانِ پروتز دندانی سنتی و روش ایمپلنت گران‌قیمت و تمام‌عیار قرار می‌گیرد. این راهکار برای افرادی مناسب است که تعداد زیادی از دندان‌های خود را از دست داده‌اند یا به‌طور کامل بی‌دندان هستند. در اوردنچر، همانند دست‌دندان معمولی، یک پروتز کامل در دهان قرار می‌گیرد؛ ولی درعین‌حال به کمک پایه‌های کاشته‌شده (ایمپلنت) یا ریشه‌های باقیمانده دندان محکم می‌شود و نیاز به چسب یا مواد نگهدارنده تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

در روش اوردنچر، اگر قرار باشد از ایمپلنت بهره گرفته شود، معمولاً تعداد محدودی پیچ (دو تا چهار عدد) در فک قرار می‌گیرد. سپس یک پروتز کامل ساخته می‌شود که با اتصالات خاص (مانند اتصالات کلیپ‌شونده یا میله‌های بار) به آن ایمپلنت‌ها قفل می‌شود. این ویژگی باعث افزایش قدرت جویدن، پایداری هنگام صحبت و حتی حفظ ساختار استخوان فک در مقایسه با دندان مصنوعی معمولی خواهد شد. نکته مهم اینجاست که اوردنچر برخلاف ایمپلنت‌های ثابت، معمولاً قابلیت جدا‌شدن دارد و فرد می‌تواند برای نظافت روزانه، به‌راحتی آن را از دهان خارج کند.

مزایای اوردنچر چیست؟

اوردنچر به حفظ استخوان فک کمک می‌کند و مانع تحلیل شدید بافت استخوانی می‌شود. با تکیه بر چند ایمپلنت یا ریشه باقی‌مانده، فشار و نیروهای جویدن به‌شکل بهتری به استخوان منتقل می‌شود. همچنین، افراد کمبود دندان را به‌شکل کامل در فک بالا یا پایین جبران می‌کنند و از نظر زیبایی و عملکرد، حسی نزدیک به دندان طبیعی دارند.

علاوه‌براین در مقایسه با دندان مصنوعی سنتی، پروتز اوردنچر کمتر دچار لغزش و جابه‌جایی می‌شود و بیمار می‌تواند هنگام غذاخوردن احساس راحتی بیشتری داشته باشد. البته چنین مزیتی مستلزم آن است که شرایط استخوان فک فرد برای کاشت پایه‌های ایمپلنت (در صورت نبود ریشه دندان باقی‌مانده) مساعد باشد.

نکاتی درباره مراقبت از اوردنچر

برای تمیزکردن اوردنچر، لازم است فرد هر روز آن را از دهان خارج کند، قسمت زیرین و سطح بیرونی پروتز را بشوید و با آب ولرم و محلول‌های مخصوص، جرم‌زدایی کند. همچنین بافت لثه زیر پروتز نیازمند تمیزکاری ملایم و ماساژ با مسواک نرم است تا خون‌رسانی بهتری در آن ناحیه صورت بگیرد. ازسوی‌دیگر، بهتر است همواره به‌صورت دوره‌ای به دندانپزشک مراجعه کنید تا میزان نشست استخوانی یا تنظیمات اتصالات بررسی شود.

به نقل از سایت cdadentist.com  درباره انواه اوردنچر:

Overdentures can be removable or fixed. Non-removable dentures are more natural looking but may present challenges in effective cleaning. On the other hand, a non-fixed overdenture makes oral hygiene easier because both the gums and the denture are fully accessible for brushing. If you already have regular dentures, they can easily be adapted to attach to implants.

Another overdenture option for your lower jaw is the use of mini dental implants. If you’ve worn lower dentures for some time, it’s likely you’ve lost a significant amount of supporting jaw bone, resulting in a badly-fitting appliance. Mini dental implants can fix this issue, and, because of their smaller size, they’re easier to place and less expensive.

پروتزهای اوردنچر می‌توانند به صورت متحرک یا ثابت باشند. نوع غیرقابل جابه‌جایی (ثابت) ظاهری طبیعی‌تر دارد، اما ممکن است در تمیز کردن مؤثر دهان با چالش‌هایی همراه باشد. در مقابل، اوردنچرهای متحرک امکان رعایت بهتر بهداشت دهان را فراهم می‌کنند، زیرا هم لثه‌ها و هم خود پروتز به‌راحتی قابل دسترسی برای مسواک‌زدن هستند. اگر در حال حاضر از دست دندان معمولی استفاده می‌کنید، می‌توان آن را به‌راحتی برای اتصال به ایمپلنت‌ها تطبیق داد.

یکی دیگر از گزینه‌های اوردنچر برای فک پایین، استفاده از مینی ایمپلنت‌های دندانی است. اگر مدت طولانی از پروتز فک پایین استفاده کرده‌اید، احتمالاً بخش زیادی از استخوان نگهدارنده آن را از دست داده‌اید که باعث بدجوری قرار گرفتن پروتز می‌شود. مینی ایمپلنت‌ها می‌توانند این مشکل را رفع کنند و به دلیل اندازه کوچک‌ترشان، کار گذاشتن آن‌ها آسان‌تر و هزینه‌شان کمتر است.

ایمپلنت راهکاری برای جایگزینی تک‌تک دندان‌ها یا کل فک

ایمپلنت دندان فرایندی است که طی آن، پایه‌ای فلزی درون استخوان فک قرار می‌گیرد و پس‌از ادغام با استخوان (مرحله اسئواینتگراسیون)، روکش یا تاج دندانی روی آن نصب می‌شود. ایمپلنت‌ها می‌توانند بسته به نیاز بیمار، به‌صورت تکی برای هر دندان یا به‌شکل گروهی برای ایجاد پل (بریج) یا حتی پایه‌های اوردنچر مورد استفاده قرار بگیرند. در واقع، اگر فرد فقط یک یا دو دندان از دست داده باشد، ایمپلنت‌های تکی گزینه‌ای ایدئال هستند؛ اما اگر همه دندان‌های یک فک از بین رفته باشند، می‌توان با چند ایمپلنت معدود، یک پروتز کامل را به‌صورت محکم روی فک ثابت کرد (اصطلاحاً All-on-4 یا All-on-6).

مزایای ایمپلنت چیست؟

در بررسی فرق اوردنچر با ایمپلنت باید بدانید که ایمپلنت از لحاظ ظاهری و عملکردی بسیار نزدیک به دندان طبیعی است. بیمار می‌تواند بدون نگرانی از لغزش یا تغییر حالت، به‌راحتی غذا بخورد، صحبت کند و حتی حس طبیعی دندان را در دهان داشته باشد. همچنین، ایمپلنت به توزیع مناسب نیروی جویدن کمک می‌کند و مانع از تحلیل استخوان فک در ناحیه بی‌دندانی می‌شود. طول عمر ایمپلنت‌های باکیفیت نیز بالاست و در صورت رعایت بهداشت مناسب، برای سال‌های طولانی قابل‌استفاده خواهند بود.

نکاتی درباره مراقبت از ایمپلنت

اگرچه ایمپلنت یک ریشه مصنوعی است؛ اما مراقبت های بعد از ایمپلنت دندان شامل تاج و بافت لثه اطراف آن همچنان ضروری است. مسواک‌زدن ملایم، نخ دندان و استفاده از دهان‌شویه مناسب، جزء عادات حیاتی برای جلوگیری از التهاب لثه و تجمع پلاک میکروبی در اطراف ایمپلنت محسوب می‌شوند. رعایت‌نکردن بهداشت منجر به عفونت لثه (پری ایمپلنتیت) می‌شود و می‌تواند موفقیت درمان را به خطر بیندازد. معاینات منظم دندانپزشکی نیز نقش مهمی در دوام ایمپلنت ایفا می‌کنند.

چگونه کلینیک مناسب را انتخاب کنیم؟

جراحی‌های ایمپلنت و پروتزهای اوردنچر، اگرچه امروزه بسیار رایج شده‌اند؛ اما جزء درمان‌های تخصصی و فوق‌تخصصی دندانپزشکی به‌شمار می‌آیند. مهارت جراح، کیفیت مواد و تجهیزات و نیز تشخیص صحیح در انتخاب طرح درمان، همگی عواملی هستند که بر نتیجه و رضایت بیمار اثر مستقیم می‌گذارند. کلینیک دندانپزشکی دکتر الهام وزیری یکی از مراکزی است که با تکیه بر تجربه حرفه‌ای، فناوری‌های نوین و بهره‌گیری از برندهای معتبر ایمپلنت و پروتز، خدمات متنوعی را در حوزه ایمپلنت، اوردنچر و سایر جراحی‌های دندانپزشکی ارائه می‌دهد. در این کلینیک، علاوه‌بر بررسی دقیق ساختار استخوان فک و وضعیت لثه، برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده‌ای برای هر بیمار تدوین می‌شود تا نتیجه‌ای ایدئال و با ماندگاری بالا به دست آید.

سخن پایانی

در اینجا فرق اوردنچر با ایمپلنت را بررسی کردیم. دیدید که انتخاب بهتر از بین این دو به شرایط بدنی، بودجه و انتظار بیمار بستگی دارد. با دریافت مشاوره تخصصی و ارزیابی دقیق وضعیت استخوان و لثه، می‌توان از نتایج درخشان این درمان‌ها بهره برد.

سوالات متداول

فرق اصلی بین اوردنچر و ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت پایه‌ای ثابت است که در استخوان فک کاشته می‌شود و روی آن یک تاج دندانی نصب می‌شود؛ درحالی‌که اوردنچر یک دست‌دندان کامل یا نیمه‌کامل است که روی چند ایمپلنت محدود یا ریشه‌های دندانی باقی‌مانده قرار می‌گیرد و معمولاً قابل جداشدن است.

چه کسانی کاندیدای مناسب برای اوردنچر هستند؟
افرادی که دندان‌های زیادی از دست داده‌اند یا کاملاً بی‌دندان هستند، و بودجه یا شرایط لازم برای کاشت ایمپلنت‌های تکی ندارند، معمولاً گزینه‌های مناسبی برای اوردنچر هستند.

آیا اوردنچر بهتر از دندان مصنوعی سنتی است؟
بله، چون با تکیه بر ایمپلنت یا ریشه دندان، اوردنچر پایداری و ثبات بیشتری نسبت به دندان مصنوعی سنتی دارد و کمتر دچار لق‌شدگی و جابه‌جایی می‌شود.

آیا ایمپلنت دندانی می‌تواند جایگزین همه دندان‌ها شود؟
بله، با استفاده از تکنیک‌هایی مثل All-on-4 یا All-on-6، می‌توان یک پروتز کامل را روی چند ایمپلنت ثابت در فک بالا یا پایین نصب کرد.

مراقبت از اوردنچر چگونه انجام می‌شود؟
اوردنچر باید هر روز از دهان خارج شود، شسته شود و با مسواک نرم و محلول‌های مخصوص تمیز گردد. همچنین بافت لثه زیر آن نیز باید به‌آرامی تمیز و ماساژ داده شود.

آیا ایمپلنت برای همه افراد مناسب است؟
خیر، افرادی که دچار تحلیل شدید استخوان فک شده‌اند ممکن است نیاز به پیوند استخوان داشته باشند. تشخیص این موضوع به عهده دندانپزشک متخصص است.

اوردنچر جداشونده است یا ثابت؟
اوردنچر معمولاً قابل جدا شدن است تا فرد بتواند برای نظافت روزانه آن را از دهان خارج کند. برخلاف ایمپلنت تکی که به‌صورت دائمی در دهان باقی می‌ماند.

آیا اوردنچر باعث حفظ استخوان فک می‌شود؟
بله، چون نیروهای جویدن از طریق ایمپلنت یا ریشه‌ها به استخوان منتقل می‌شوند و از تحلیل استخوان جلوگیری می‌شود.