همه ما بارها با صدای دندان قروچه (Teeth grinding) از خواب بیدار شدهایم. این اختلال که اغلب در خواب رخ میدهد، میتواند باعث اختلالات فک یا حتی دندان درد شود. درمان این اختلال بهتر است به کمک یک متخصص حرفهای انجام شود و لازم است تا از توصیههای آنان بهرهمند شوید. به همین دلیل، ما پیشنهاد میکنیم که با بازدید از سایت ما خود را برای خوابی آرام آماده کنید. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به جزئیات بیشتری در خصوص ساییدن دندانها به یکدیگر و علت دندان قروچه در خواب بزرگسالان و کودگان بپردازیم.
دندان قروچه چیست؟
ساییدن دندانها به یکدیگر ممکن است باعث آسیب دیدن دندان شودهمه شما حتماً تاکنون با صدای دندانهای بغل دستی خود یا حتی خودتان از خواب بیدار شدهاید. با این حال، آیا میدانید از لحاظ علمی دندان قروچه چیست؟ Teeth grinding به وضعیتی اطلاق میشود که در آن دندانها به یکدیگر ساییده میشوند یا به هم فشار وارد کنند.
اگرچه دندان قروچه میتواند به طور ناخودآگاه در روز نیز تکرار شود که به آن براکسیم بیدار گفته میشود، اما از نظر علمی، این بیماری به اختلال حرکتی گفته میشود که در ارتباط با خواب رخ میدهد. به همین دلیل، میتوان گفت افرادی که در طول شب با این اختلال روبهرو هستند، احتمال ابتلا به اختلالات دیگر خواب مانند آپنه یا خر و پف در آنها بیشتر است.
زمانی که دندان قروچه بسیار خفیف باشد، نیازی به درمان ندارد؛ اما اگر شدت آن زیاد باشد، ممکن است به اختلالات دیگری مانند سردرد، آسیب دندان و اختلالات دیگر فک منجر شود که در آن حالت، نیازمند بررسی و درمان اصولی است. اگر شما یا فرزندتان با این اختلال دست و پنجه نرم میکنید، لازم است که این مقاله را از دست ندهید.
دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان
دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان اتفاق میافتد و گاهی از نظر برخی از علائم با یکدیگر همپوشانی دارند. با این وجود، لازم است بدانید که چون فک کودکان درحالرشد است، این عادت نیز ممکن است تغییر کند و کمتر به درمان نیاز داشته باشد. اگر فرزند شما دچار این اختلال است و از لحاظ عاطفی دچار مشکلی نیست، داروی ضد افسردگی مصرف نمیکند و اختلالاتی مانند بیشفعالی ندارد، جای نگرانی نیست.
با این حال، بهترین کار این است که هم خودتان و هم فرزندتان حتماً به صورت دورهای به یک متخصص مراجعه کنید تا دندانپزشک بتواند با توجه به علائمی مانند ساییدگی دندانها به یکدیگر یا صاف شدن نوک آنها شدت دندان قروچه شما را بررسی کند و در صورت لزوم، درمان متناسب را برای شما در پیش بگیرد.
علت دندان قروچه چیست؟
علت دندان قروچه در خواب بزرگسالان و کودکان در خواب می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:
- استرس
- اضطراب
- افسردگی
- کمبود خواب
- مصرف الکل یا کافئین
- عادت های بد دهانی، مانند جویدن ناخن یا مکیدن انگشت
- مشکلات دندانی، مانند نامرتبی دندان ها یا مال اکلوژن
- برخی از داروها
- برخی از شرایط پزشکی، مانند اختلال تیک و بیماری پارکینسون
علائم دندان قروچه
علائم دندان قروچه میتواند مانند زنگ خطری برای شما و متخصصان باشد که بدانید آیا وقت درمان آن فرا رسیده است یا هنوز میتوانید برای این کار دست نگه دارید. برخی از مهمترین این علائم عبارتاند از:
- گاهی ساییدن دندانها به قدری بلند است که فرد کناری شما از خواب بیدار میشود.
- ظاهر دندان شما صاف، شکسته یا بریده بریده شده است.
- مینای دندان از بین رفته است.
- دندانهایتان حساس شدهاند.
- احساس خستگی در فک میکنید.
- دردی که تصور میکنید از گوش است، در حالی که اینگونه نیست.
- هنگام جویدن در صبح، دردی در فکتان شکل میگیرد.
- در دهانتان احساس گوشت اضافه میکنید که ناشی از گاز گرفتن در شب است.
درمان دندان قروچه
یکی از متداولترین روشهای درمان دندان قروچه استفاده از نایت گارد یا محافظهای شبانه است تا مانع از ساییدن دندان شود. با این حال، این ابزار جادو نمیکند و بهتر است تا به دنبال علت اصلی بروز این اختلال باشید. به طور کلی، بسته به رویکرد متخصص یا سطح بیماریتان یکی از روشهای زیر اتخاذ میشوند:
- دارو درمانی: در این شیوه، دکتر به بیماری که دارای دندان قروچه است، داروهای شلکننده عضلانی میدهد تا باعث آرامش فک در شب شوند. داروی دندان قروچه گاهی داروهای ضد افسردگی است؛
- تزریق: گاهی استفاده از برخی روشهای تهاجمی مانند تزریق بوتاکس به فک میتوان با فلج کردن عضلات این ناحیه، از میزان ساییدن دندانها در شب کاست.
- رفتار درمانی: یکی از علل عمده ایجاد این اختلال، وجود مشکلات روحی و روانی بیمار است؛ در نتیجه ارجاع به متخصصین رفتار درمانی میتواند به طور فزایندهای این اختلال را کاهش دهد. استفاده از نیو فیدبک یا روشهای ریلکسیشن یا پیگیری مشکلات مربوط به استرس میتوانند باعث کاهش چشمگیر این اختلال شوند.
همان طور که در وبسایت NIH هم آمده است:
Bruxism management relies on the recognition of the potential causative factors associated with the development of the condition. Diurnal bruxism can be managed by considering interventions such as habit modification, relaxation therapy, and biofeedback. In patients with sleep bruxism, which does not appear to be impacted by psychological or psychosocial factors,[10] appropriate intervention might include appliance therapy. In patients with medication or drug-induced bruxism, medication withdrawal or substitution should be considered. If recreational drugs are being used, intervention should include psychological counseling.[8][11][8]
با این وجود، باید در نظر داشته باشید که انتخاب روش مناسب بسته به این است که شما چه سنی دارید؛ آیا میتوانید با دارو درمانی به مقابله با مشکلات خود بپردازید یا خیر؛ از نظر سلامت جسمی و روانی در چه وضعیتی هستید و سؤالات دیگر. این پرسشها تعیینکننده نوع درمان شما هستند.
درمان خانگی دندان قروچه در خواب
درمان خانگی دندان قروچه در خواب نیز تا حدی به کاهش این اختلال کمک میکند، هرچند بهتر است قبل از هر کاری با یک متخصص مشورت کنید. برخی از رایجترین شیوههای درمان خانگی این اختلال عبارتاند از:
- اسپیلنت تراپی: یکی از روشهایی که خودتان میتوانید در منزل امتحان کنید این است که در شب با کمک یک محافظ مانع از آسیب دیدن دندانهایتان شوید. برای این کار میتوانید نایت گاردها را سفارش دهید یا از داروخانه تهیه کنید. شاید این محافظها ظاهر مطلوبی نداشته باشند؛ اما در نهایت مانع از درد فک و سردرد شما در صبح میشوند.
- تمرینات کشش عضلانی: انجام هر یک از این تمرینات میتواند ساییدن دندانها را کمتر کرده یا از پیشرفت این اختلال جلوگیری کنند. به عنوان مثال، میتوانید به صورت خودآگاه دندانهای بالا و پایین را از هم فاصله دهید تا از ساییدن دندانها جلوگیری شود. تلاش کنید در همه مواقع، غیر از زمانی که در حال جویدن هستید، بین آنها فاصله ایجاد کنید. حتی میتوانید دهان خود را باز کنید و با زبان خود دندانهای جلویی را لمس کنید. به این ترتیب، میتوانید به شل شدن عضلات کمک کنید و از میزان دندان قروچه خود بکاهید.
- کمپرس گرم: استفاده از یک کمپرس گرم میتواند به شما کمک کند تا ماهیچههایتان شل شوند و در این ناحیه از بدنتان خون به جریان درآید. بهترین کار این است که یک طرف صورت خود را روی پد حرارتی قرار دهید و ۱۵ دقیقه به همین حالت بمانید. سپس این کار را برای سمت دیگر صورت خود تکرار کنید.
- مدیتیشن: خودتان نیز میتوانید با استفاده روشهای جانبی مانند یوگا یا مدیتیشن میزان استرس، اضطراب و افسردگیتان را کاهش دهید. تکنیکهای موجود برای کاهش استرس میتوانند باعث شوند تا وضعیت کلی خواب شما بهبود چشمگیری یابد. راحت بنشینید و در سکوت ذهن خود را روی یک مطلب متمرکز کنید. برای یوگا میتوانید از حرکات با ارتفاع کم بهره ببرید.
کلام پایانی
دندان قروچه اختلال حرکتی است که اغلب در شبها رخ میدهد. کودکان و بزرگسالان هر دو میتوانند از این اختلال رنج ببرند؛ اما آنچه باعث میشود که ناچار شوید به آن توجه کنید، این است که دندانها در اثر شدت این اختلال ممکن است ساییده شوند و از دست بروند. بهترین کار این است که از متخصصین حرفهای مشورت بگیرید. برای این کار به سایت ما سری بزنید و با حرفهایترین متخصصین این حوزه صحبت کنید.
7 پاسخ
سلام درمان دندانقروچه به صورت قطعی چه چیزی هست و چقدر طول میکشه تا ایت مشکل حل بشه ؟
سلام وقت بخیر دختر من پنج ساله هست و ب مدت یکسالی هست ک شبها دندان قروچه میره دندان پزشک بردم ولی تاثیری نداشت در اصل دندانپزشک کاری انجام نداده
با سلام. علت بیشتر دندان قروچه کودکان در شب وجود انگل کرمک در روده کودکان است. دندانپزشکها معمولا اطلاعی از این مورد ندارن و در تخصص پزشک اطفاله. با تشکر
سلام دخترمن ۸ سالشه و دچار مشکل دندان قروچه هست ومتاسفانه چنان شدیده که من هرشب بیش از ۱۰ بارازخواب بیدارمیشم وبه پزشک مراجعه کردم و با انجام یک آزمایش تنهادلیلی که تشخیص داد علت کم خونی بود که متاسفانه باداروی کم خونی هم هیچ تاثیری در دندان قروچه اون نداشت
ممنون از اطلاعات خوبتون
برای رفع مشکل ساییدن دندان در خواب باید چه روش درمانی پیش بگیرم ؟ عصبی هست یا راه حل دندانپزشکی داره ؟
فرزندم در خواب دندان قروچه داره بعضی وقت ها از خواب هم میپره
میخواستم بدونم علت دندون قروچه در کودکان چیه و راه حل درمان اون به چه صورت هست ؟
سلام من اوایل تو خواب دندان قروچه داشتم اما مدتیه که در طول روز مدام دارم اصلا متوجهش نیستم وقتی به خودم میام که در فک و چانه درد زیادی دارم احساس سنگینی حتی در زبانم چکار باید بکنم پیش دکتر اعصاب وروان برم یا متخصص دیگه ای