استخوان فک یکی از اجزای اصلی صورت ماست که نقش مهمی در عملکرد دهان و دندان دارد و تحلیل استخوان فک یکی از رایج ترین مشکلاتی است که برای این عضو حیاتی دهان پیش می آید که در این مقاله قصد داریم به بررسی چرایی آن و بررسی ۶ مورد از انواع حالات تحلیل استخوان فک و در نهایت روش های درمان آن بپردازیم.
تحلیل استخوان فک چیست؟
بدن انسان یک اصل ساده دارد: “اگر از چیزی استفاده نمیکنی یعنی به آن نیازی نداری” اگر ورزش های بدنسازی و عضله سازی انجام دهید ، عضلاتتان رشد میکند و اگر تمرینات را متوقف کنید عضله دچار آتروفی شده و تحلیل میرود چون استفاده نمیشود. عضله تا اندازه ای کوچک میشود که برای کارهایی که انجام میدهید کافی باشد.
استخوانهای بدن نیز به همین صورت عمل میکنند. اگر به یک استخوان در فعالیت ورزشی فشار وارد کنید تقویت میشود تا از عضله پشتیبانی کند. در مورد دهان و دندان نیز همین امر صادق است. اگر دندان ها در جای خود قرار داشته باشند عمل جویدن و گاز گرفتن همانند یک فعالیت ورزشی مداوم باعث تقویت استخوان و حفظ اندازه و تراکم آن میشود. اما اگر دندانی را از دست بدهید دیگر نیرویی به استخوان پشتیبان آن وارد نمیشود بنابراین بدن احساس میکند نیازی به این بخش از استخوان نیست که بخواهد دندان را نگه دارد بنابراین دچار آتروفی شده و تحلیل میرود. دندانها و ایمپلنت دندان از این نظر همانند هم عمل میکنند و مانع از تحلیل رفتن استخوان زیر خود میشوند.
انواع تحلیل استخوان فک
کاهش عمودی استخوان پس از افتادن یا کشیدن دندان (کاهش ارتفاع) (عدم انجام ایمپلنت دندان)
کاهش جانبی استخوان پس از کشیدن دندان (کاهش پهنا)
در صورتی که دندان در سر جای خود قرار داشته باشد استخوان پیرامون آن با هر بار گاز گرفتن یا جویدن تحریک و تقویت میشود. کشیدن دندان باعث میشود ناحیه بزرگی (حفره دندانی) خالی بماند بنابراین بلافاصله فرایند جذب استخوان آغاز میشود. جذب استخوان در این ناحیه تا ۶۰ درصد توده استخوانی در شش ماه اول پس از افتادن دندان ادامه پیدا میکند.
به مرور زمان فرایند تحلیل استخوان ادامه می یابد و پیش میرود. میزان تحلیل رفتن استخوان بستگی به عوامل متعددی دارد و در همه افراد به یک شکل نیست. در برخی افراد استخوان سریعتر از دیگران جذب و کوچک میشود. در نهایت استخوان تا حدی تحلیل میرود که جایگزینی دندان از دست رفته با ایمپلنت دندان امکان پذیر نیست.
آتروفی سینوس پس از کشیدن دندان
ناحیه پشت فک بالایی تقریبا معادل سینوسهای ماگزیلاری است. سینوسهای ماگزیلاری نواحی استخوانی با حفرات خالی بزرگ هستند که در فک بالا قرار دارند. در این ناحیه استخوان از ستیغ شروع به آتروفی میکند. همچنین آتروفی با وسیع شدن سینوس اتفاق می افتد. این وضعیت باعث میشود کاشت ایمپلنت دشوارتر شود چرا که استخوان خیلی زود از دست میرود.
تحلیل استخوان فک پایین ناشی از افتادن چند دندان (عقب دهان در فک پایین)
کاهش استخوان ناشی از افتادن چند دندان منجر به آتروفی کل این ناحیه میشود. در تصویر بالا آتروفی فک پایین در محل چند دندان از دست رفته را مشاهده میکنید. دقت کنید چگونه با تداوم تحلیل رفتن استخوان عصبها به بالای ستیغ فک نزدیک و نزدیک تر میشوند.
تحلیل استخوان فک کل قوس دندان
اگر دندانها از دست بروند، استخوان آن ناحیه به مرور زمان جذب میشود. تصویر بالا کاهش پیشرونده استخوان در حالتی که کل دندانهای قوس دندانی پایین از دست رفته اند، نشان میدهد. توجه داشته باشید چگونه آتروفی پس از مدتی شدیدتر میشود تا حدی که حتی عصبهایی که زمانی در عمق استخوان فک قرار داشته اند حالا بیرون زده اند.
تحلیل استخوان فک کل صورت
کاهش استخوان کل صورت در شرایطی اتفاق می افتد که آتروفی هم در فک بالا و هم در فک پایین اتفاق بیفتد. در تصویر بالا به کاهش شدید ارتفاع استخوان نیمه پایینی صورت و آویزان شدن کوتاه شدن صورت توجه کنید. آتروفی استخوان پشتیبانی کننده یکی از عوامل اصلی پیری زود رس در چهره است.
ممنونم از مقاله مفیدتون، سوالی که برای من پیش اومده اینه که آیا علائم تحلیل استخوان فک علائم خاصی هستند و هم چنین چطور میشه از به وجود اومدن این اتفاق جلوگیری کرد؟